اسهال در اطفال

?? اسهال در اطفال:

?? تعریف اسهال: حجم مدفوع بیش از 10 g/kg/day در شیرخوار و نوپا و بیش از 200 g/day در کودکان بزرگتر به عنوان اسهال تعریف می‌شود.
به شکل عملی اسهال به دفع مدفوع معمولا شل به میزان 3 مرتبه یا بیشتر در طی 24 ساعت و یا دفع مکرر مدفوع (بسیار بیشتر از حد معمول) با قوام شل تر از آنچه برای فرد نرمال بوده، در نظر گرفته می‌شود.

?? اسهال بر اساس طول علائم به دو دسته حاد و مزمن تقسیم بندی می‌گردد. اسهال حاد معمولا خود محدود شونده بوده و در طی دو هفته یا کمتر به اتمام می‌رسد. در صورتی که اسهال بیش از دو هفته به طول بیانجامد، مزمن است.

?? اهمیت: اسهال، علت اصلی موربیدیتی و مورتالیتی کودکان در همه جهان است.

?? علل شایع اسهال حاد در اطفال:

1? شیرخواران:

? گاستروآنتریت عفونی
? عفونت سیستمیک
? داروها (آنتی بیوتیک ها و مسهل)
? سندرم آنتروکولیت ناشی از پروتئین غذایی
Food protein-induced enterocolitis syndrome (FPIES)
? سم غذا
? تغذیه بیش از حد
? آنتروکولیت ناشی از هیرشپرونگ
? سندروم ترک اپیوئید

2? اطفال:

? گاستروآنترویت عفونی
? سم غذا
? اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک
? عفونت سیستمیک

3? نوجوانان:

? گاستروآنتریت عفونی
? سم غذا
? اسهال ناشی از مصرف آنتی بیوتیک
? هایپرتیروئیدیسم

?? همچنین اسهال بر اساس پاتوفیزیولوژی بوجود آورنده آن نیز تقسیم بندی می‌گردد:

?? اسهال اسموتیک (Osmotic): این نوع اسهال توسط وجود بار اسموتیک افزایش یافته داخل لومن های روده که منجر به انتشار غیرفعال مایع به داخل لومن روده می‌گردد، شناسایی میشود.

?? اسهال ترشحی (Secretory): این اسهال به علت ترشح بیش از حد مایع به داخل لومن روده (که فراتر از توان بازجذب روده است)، رخ می‌دهد.

?? اسهال به علت موتیلیته (حرکت) تغییر یافته GI

?? اسهال التهابی (Inflammatory): معمولا به دلایل عفونی و غیرعفونی میباشد و مشتمل بر هر دو نوع اسهال ترشحی و اسموتیک است.

?? نکات:
1 علت اسهال اسموتیک ممکن است سوجذب کربوهیدرات، چربی یا پروتئین و یا وجود مواد غیرقابل جذب در لومن گوارشی باشد.

2 اسهال ترشحی به علت ازدیاد در ترشح مایع و الکترولیت از سلولهای روده ای که خارج از توان بازجذب ویلوس های روده ای است، رخ می‌دهد.

3 اسهال های ویروسی خودمحدود شونده هستند و به هیچ تست تشخیصی یا درمانی نیاز ندارند، اما اسهال های باکتریال بیماری شدیدتری ایجاد میکنند. در صورت وجود دیسانتری (اسهال خونی همراه تب) و یا علائم شدید باید به آنتریت باکتریال مشکوک شد.

4 افتراق اسهال اسمزی از ترشحی:

الف) مدفوع، ایزواسموتیک است. برای تعیین این که آیا اسهال اسمزی یا ترشحی است،اسموتیک_گپ محاسبه میشود:

Osmotic gap=290 - 2 ([Na]مدفوع + [K]مدفوع)

اگر اسموتیک گپ کمتر از 50 باشد، اسهال ترشحی است. اگر اسموتیک گپ بیشتر از 50 باشد، اسهال اسمزی است.

ب) روش دیگر، قطع کردن تغذیه کودک و نظارت دقیق بر او می‌باشد تا اسهال قطع شود. اگر با NPO بودن کودک، اسهال کاملا متوقف شود، اسهال اسمزی است. در اسهال ترشحی خالص، اسهال ادامه می‌یابد. (این روش فقط در بیمارستان باید انجام شود).

5 در صورت شک به آنتریت باکتریال، کشت مدفوع و CBC باید اخذ شود.

6 در صورتی که اسهال پس از تجویز آنتی بیوتیک بوجود آید، تست اندازه گیری سم کلستریدیوم دیفیسیل اندیکاسیون دارد.

7 اگر مدفوع چرب باشد، باید مقدار چربی مدفوع یا الاستاز مدفوع برای بررسی نارسایی پانکراس سنجیده شود.

8 در بیماری سلیاک از تست آنتی بادی سرم و در شک به کولیت اولسراتیو از کولونوسکوپی استفاده می‌شود.

9 اسهال عملکردی نوپایان:
Toddler"s diarrhea
یک علت شایع مدفوع شل در کودکان خردسال، اسهال عملکردی است که به عنوان اسهال نوپایان شناخته میشود. علت آن استفاده از حجم زیادی از مایعات شیرین حاوی دی ساکارید است که از ظرفیت جذب روده فراتر می‌رود. در این بیماری دفع مدفوع آبکی به دفعات زیاد در کودکی که رشد و وزن گیری مناسب دارد، رخ می‌دهد.  درمان شامل کاهش مصرف یا عوض کردن نوشیدنی خوراکی است.

?? Pediatric Symptom-Based Diagnosis 2017
?? Essential Nelson 2015

کلمات کلیدی : مقالات علمی